نصب و راه‌اندازی شبکه
راه‌اندازی شبکه در محل کار عملاً غیرممکن است. باید بر اساس نوع نیاز و امکانات قابل‌استفاده، یک مدل از شبکه را انتخاب و آن را ایجاد کرد. اکثر غریب به‌اتفاق محیط‌های کاری نیازمند شبکه‌ی محلی هستند. راه‌اندازی این شبکه در 5 مرحله‌ی کلی انجام می‌شود. امنیت شبکه و توجه به پشتیبانی و نگهداری شبکه و خدمات اکتیو و پسیو شبکه، لازمه حفظ تداوم شبکه است.
شبکه چیست؟
یک شبکه‌ی رایانه‌ای، مجموعه‌ای از کامپیوترهاست که به یکدیگر وصل می‌شوند تا اطلاعات را مابین خود ردوبدل کنند؛ و یا با ترکیب کامپیوترها به هم، یک سیستم قدرتمند ساخته و از آن برای پروژه‌های سنگین و پیچیده استفاده کنند. بنابراین، راه‌اندازی شبکه‌ی کامپیوتری به‌خصوص در محل کار عملاً گریزناپذیر خواهد بود.
انواع شبکه به چند دسته تقسیم می شوند؟
شبکه‌ها را بر اساس موارد مختلفی می‌توان دسته‌بندی کرد. از معمول‌ترین و کاربردی‌ترین موارد، دسته‌بندی انواع شبکه بر اساس نوع اتصال و دسته‌بندی بر اساس گستردگی است.
نصب و راه‌اندازی شبکه
قطعاً اولین موضوعی که باید پیش از نصب و راه‌اندازی شبکه مدنظر داشت، انتخاب نوع شبکه‌ای است که قرار است تشکیل شود. دو نوع روش کلی وجود دارد؛ کابل‌کشی و بی‌سیم.
هرکدام از روش‌ها مزایا و معایب خود را دارند، اما در راه‌اندازی شبکه‌های محلی (LAN) برای کامپیوترها، معمولاً از سیستم کابل‌کشی استفاده می‌شود.
موضوع دیگر، راه‌اندازی شبکه به شکل گروهی (Peer to Peer یا به شکل یک‌طرفه (Client-Server) است. در مدل اول همه‌ی کامپیوترها به یکدیگر دسترسی دارند؛ مانند گروه‌ها در شبکه‌های اجتماعی. درحالی‌که مدل دوم، مانند کانال تلگرام عمل می‌کند.
بر اساس اندازه
شبکه‌ی شخصی (PAN=Personal Area Network)، شبکه‌ی محلی (LAN)، شبکه‌ی کلان‌شهری (MAN)، شبکه‌ی گسترده (WAN)، شبکه‌ی متصل (Internetwork).
شبکه‌ی شخصی، جالب‌ترین نوع شبکه است. شما با ابزارهای کامپیوتری‌ای نظیر گوشی هوشمند تبلت و لپ‌تاپ و غیره که در اختیار دارید، با اتصال آن‌ها به همدیگر، یک راه‌اندازی شبکه شخصی و خصوصی را به اتمام رسانده‌اید!
شبکه‌ی محلی هم که مشخص است؛ همان شبکه‌ای است که در محیط کار یا کافی‌نت‌ها و گیم‌نت‌ها از آن استفاده می‌شود. بزرگ‌ترین نوع شبکه، شبکه‌ی متصل است که شبکه‌ی جهانی اینترنت گسترده‌ترین نوع آن محسوب می‌شود.
بر اساس نوع اتصال
اترنت، فیبر نوری، خط تلفن و بی‌سیم ازجمله روش‌های اتصال کامپیوترها به یکدیگر می‌باشند. اترنت و خط تلفن از سیم‌کشی فیزیکی مابین کامپیوترها استفاده می‌کنند، برخلاف فنّاوری بی‌سیم.
باآنکه راه‌اندازی شبکه بی‌سیم و استفاده‌ی از آن به‌مراتب ساده‌تر است، اما سرعت آن در مقایسه با اتصالات فیزیکی کمتر است، حتی گاهی به‌مراتب کمتر.
مراحل پیکربندی یک شبکه‌ی محلی اترنت
طبیعتاً شما ابزارهایی را نیز نیاز خواهید داشت. در ادامه، مراحل پیکربندی یک شبکه‌ی محلی اترنت، به شکل کلی بررسی می‌شود:
- روتر، هاب یا سوئیچ را تنظیم کنید. نقشی اصلی هر سه قطعه، ایجاد ارتباط بین کامپیوترهای شبکه است؛ هرچند تفاوت‌هایی را نیز دارند. هر یک از این ابزارها طوری تنظیم شده‌اند که پس از خارج شدن از بسته، قابل‌استفاده باشند.کامپیوتر مرکز را انتخاب کرده قطعه را به برق وصل کنید. سپس با یک کابل اترنت، قطعه را به کامپیوتر مرکزی متصل کنید. برای دسترسی به اینترنت، نیاز است تا مودم را نیز به روتر نصب کنید.
- پورت اترنت را در کامپیوترها پیدا کنید. جایی است که یک سوکت شبیه به کابل تلفن در آن قرار می‌گیرد.
- با استفاده از کابل مخصوص که دو سوکت در هر انتهایش قرار دارد، قطعه‌ی شبکه را به کامپیوترها وصل کنید، یک سوکت در بخش اترنت کامپیوتر، و انتهای دیگر در قطعه قرار می‌گیرد. این کار را برای هر کامپیوتر که قرار است در تشکیل شبکه سهیم باشد تکرار کنید.
- کامپیوترها را روشن کنید و پس‌ازاینکه پیغام اتصال به شبکه ظاهر شد، آن‌ها را تأیید کنید.
- راه‌اندازی شبکه را تکمیل کنید. اکثر رایانه‌های مدرن از فناوری plug-and-play برای پیکربندی خودکار اتصال به شبکه، هنگامی‌که تنظیمات اترنت به پایان برسد، استفاده می‌کنند؛ به این معنا که پس از اتمام تنظیمات، کار خاصی نیاز به انجام نخواهد بود. در رایانه‌ای که مایکروسافت ویندوز دارد، در دسکتاپ، روی نماد My Network کلیک راست کنید، آداپتور TCP/IP را انتخاب کنید، روی «Properties»، «Adress IP» را انتخاب کنید، روی «Obtain an IP address automatically» کلیک کنید و «OK» را بزنید. اگر از رایانه مکینتاش اپل استفاده می‌کنید، روی لوگوی اپل کلیک کنید، «System Preferences» را انتخاب کنید، روی «Network» کلیک کنید، «Ethernet adapter» را در لیست سمت چپ انتخاب کنید، روی «Advanced» و سپس «TCP/IP» کلیک کنید. “Using DHCP” را از لیست drop انتخاب کنید. پس از انجام این مراحل در رایانه مربوطه، دستگاه باید از طریق اترنت به شبکه LAN متصل شود. این فرآیند را برای هر کامپیوتر موجود در شبکه تکرار کنید تا تنظیمات LAN تکمیل شود.
امنیت شبکه
به شکل خلاصه، خدمات امنیت شبکه به معنای مجموعه‌ای اقدامات است که از اطلاعات درون شبکه محافظت می‌کند. راهکارهای مختلفی برای این موضوع وجود دارد، از حفاظت‌هایی که با سخت‌افزارها صورت می‌گیرد، تا حفاظت‌های نرم‌افزاری مانند تنظیم رمز ورود و دیوار آتشین. تمامی این اقدامات اغلب توسط مدیر شبکه سازمان‌دهی می‌شود. طبیعتاً عدم توجه به این موضوع، شبکه را به‌آسانی در برابر حملات سایبری نفوذپذیر خواهد ساخت.
خدمات اکتیو و پسیو
خدمات اکتیو شبکه ، قطعاتی از شبکه است که نیازمند برق هستند؛ مانند روتر.
خدمات پسیو شبکه ، قطعانی مانند کابل هستند که نیاز به برق برای کار در سیستم ندارند. بدیهی است که برای هر دو مرحله‌ی راه‌اندازی شبکه و حفظ آن، نیاز به پشتیبانی خواهد بود که خدمات اکتیو و پسیو را کنترل کند.