در این مقاله به سراغ یکی از مفاهیم اصلی شبکه رفتیم و می خواهیم ترافیک شبکه را با یکدیگر بررسی کنیم. اول از همه با شنیدن کلمه ترافیک شاید شما هم یاد کلمه “رفت و آمد” بیفتید و فکر کنید که احتمالا به انتقال داده ها در شبکه باید ترافیک شبکه بگویند. اما موضوع خیلی فراتر از این حرفاست و قرار است که هم کمی ساده تر این ترافیک را مورد بررسی قرار بدهیم، هم اینکه تعریف حرفه ای تر و تخصص تر آن را هم مورد ارزیابی قرار دهیم. البته ناگفته نماند که اگر بخواهیم به خوبی مفهوم ترافیک شبکه را متوجه شویم، باید بدانیم که پهنای باند دقیقا در شبکه چیست و سپس به تعریف خود ترافیک در شبکه بپردازیم. حواسمان باشد که ممکن است اصطلاحاتی در اینجا مطرح شود که برای افراد با تخصص کمتر کمی ناملموس باشد اما سعی شده است که موضوع به خوبی بیان شود.

ترافیک شبکه

Q: ترافیک شبکه چیست؟

ترافیک شبکه به میزان دادههایی که از طریق شبکه ارسال و دریافت میشوند، اشاره دارد.

Q: روشهای بهینهسازی ترافیک شبکه چیست؟

استفاده از QoS، مدیریت پهنای باند، و فشردهسازی دادهها از روشهای بهینهسازی ترافیک شبکه هستند.

قبل از اینکه به سراغ مفهوم ترافیک شبکه برویم باید چند نکته را مد نظر قرار بدهیم. اول اینکه ما برای فهمیدن درست ترافیک شبکه باید تفاوت آن را با پهنای باند هم به درستی متوجه شویم تا به مفهوم کلی تاثیر ترافیک شبکه و استفاده از خدمات پشتیبانی شبکه برسیم.برای این موضوع حتما باید این دو مفهوم که مرتبط به هم، اما مستقل از یکدیگر هستند را به طور جداگانه تعریف کنیم و ببینیم دقیقا هر کدام از آن ها به کدام پروسه های شبکه اشاره دارد و می خواهد چه چیزی را به ما بگوید. همچنین توجه داشته باشید که در بحث پشتیبانی شبکه های کامپیوتری و اینترنت شما ممکن است چندین بار اسم ترافیک را بشنوید و حتی به صورت های مختلف هم این موضوع بیان بشود. مثلا اول از همه چیزی که باید با آن آشنا بشویم جریان ترافیک است که قرار است در ادامه به بررسی موشکافانه تر آن بپردازیم و کمی بیشتر با آن آشنا بشویم، در نتیجه در ادامه همراه ما باشید.

Table of Contents

جریان ترافیک چیست

در شبکه های سوئیچینگ بسته جریان ترافیک یا همان Traffic Flow که به آن جریان بسته یا جریان شبکه هم می گویند، یک دنباله از بسته ها از یک منبع کامپیوتر به مقصد می باشد که ممکن است برای یک میزبان دیگر با فرستادن اطلاعات به چند شبکه به طور همزمان باشد. RFC2722 این جریان را یک تماس با ارتباط منطقی می نامد و بوسیله این عبارت آن را تعریف می کند. در حالی که RFC3697 جریان ترافیک را دنباله ای از بسته های اطلاعاتی که از یک منبع خاص به یک مقصد خاص یا به گروهی از کامپیوتر ها ارسال می شوند، تعریف می کند. جریان می تواند همه بسته ها در یک انتقال داده یا جریانی از رسانه را شامل بشود. در یک ارتباط برای انتقال داده ها هم حتما لازم نیست جریان به صورت 1 به 1 باشد.

در RFC3917 آمده است که جریان به عنوان یک سزای از بسته های اطلاعاتی در حال عبور از شبکه در یک بازه زمانی خاص گفته می شود.

پهنای باند چیست

حال که جریان ترافیک را می دانیم و می خواهیم کم کم وارد مبحث ترافیک شبکه شویم باید نیم نگاهی هم به مبحث پهنای باند یا همان Bandwidth داشته باشیم. پهنای باند در تعریف ساده، سرعت انتقال داده ها بر مبنای ثانیه در شبکه را می گویند. برای مثال سرور که پهنای باند آن 1 گیگ بر ثانیه باشد، می توانید نهایتا یک با فایل با حجم 1 گیگ را در یک ثانیه دریافت کند. البته این به شرطی اتفاق می افتد که پهنای باند سرور مبدا که فایل را می گیرد کمتر از 1 گیگ نباشد.

در سرورس های هاست اشتراکی و سرور های مجازی، که جزو خدمات پشتیبانی شبکه و سخت افزار می باشد ، این میزان پهنای باند بین تمامی کاربران یک سرور تقسیم می شود و در حقیقت این پهنای باند، برای تمامی سرویس های موجود در سرور می باشد.

ترافیک شبکه چیست ؟

میزان مجاز استفاده از پهنای باند سرویس را ترافیک شبکه یا Network Traffic می گویند. شاید این ساده ترین تعریف در بحث نگهداری شبکه باشد که بتوان درباره این موضوع ارائه داد. در سرور های اختصاصی و مجازی مقدار دیتایی که از کارت شبکه شما در طول یک بازه زمانی خاص عبور می کند و برای فضای وب اشتراکی، میزان داده ای که در یک بازه زمانی از وب سایت شما دانلود می شود را می توان ترافیک شبکه نامید.

تفاوت پهنای باند با ترافیک شبکه چیست

این دو مفهوم با وجود اینکه مرتبط با هم هستند، اما به طور کلی با یکدیگر فرق دارند. ترافیک میزان ارسال و دریافت دیتا در واحد بایت می باشد و پهنای باند بازه ای است که این دیتا در آن جریان دارد. به صورت عمومی کلی از این مورد به عنوان سرعت پورت هم یاد می کنند که در واحد بیت (با بایت اشتباه گرفته نشود) محاسبه می شود. مثلا مگابیت و گیگابیت جزو واحد های اندازه گیری آن هستند.

حال بیایید با یک مثال این موضوع را بهتر از قبل متوجه بشویم. تصور کنید که یک سرور با پهنای باند 100 مگابیت در ثانیه دارید که 20 ترابایت ترافیک ماهانه هم دارد.می توان در واقع گفت که یک پورت 100 مگابیتی در حدود 66 ترابایت ترافیک (حدود 33 ترابایت در هر سو) ظرفیت دارد که کاربر می تواند از جمعا 20 ترابایت آن استفاده کند و برای باقی مصرف شارژ می شود.

بررسی ابزارهای مانیتورینگ ترافیک شبکه

1. Wireshark

Wireshark یکی از محبوب‌ترین و قدرتمندترین ابزارهای مانیتورینگ و تحلیل ترافیک شبکه است. این ابزار رایگان و متن‌باز امکان ضبط و تحلیل بسته‌های داده در شبکه را فراهم می‌کند. Wireshark می‌تواند جزئیات دقیق هر بسته داده را نمایش دهد و به تحلیل‌گران شبکه کمک می‌کند تا مشکلات شبکه را شناسایی و برطرف کنند.

2. SolarWinds Network Performance Monitor (NPM)

SolarWinds NPM یک ابزار تجاری پیشرفته برای مانیتورینگ و مدیریت عملکرد شبکه است. این ابزار امکانات گسترده‌ای برای نظارت بر ترافیک شبکه، شناسایی گلوگاه‌ها و مشکلات عملکردی، و ارائه گزارش‌های دقیق دارد. SolarWinds NPM با داشبوردهای کاربرپسند خود، اطلاعات جامعی از وضعیت شبکه ارائه می‌دهد.

3. PRTG Network Monitor

PRTG یک ابزار جامع و قدرتمند برای مانیتورینگ شبکه است که توسط Paessler ارائه شده است. این ابزار قادر است تمامی جنبه‌های شبکه را از جمله پهنای باند، ترافیک، دستگاه‌ها و سرورها نظارت کند. PRTG با استفاده از حسگرهای متعدد، اطلاعات دقیقی از وضعیت شبکه جمع‌آوری و ارائه می‌کند.

4. Nagios

Nagios یک ابزار متن‌باز و قدرتمند برای نظارت بر شبکه و سیستم‌ها است. این ابزار می‌تواند تمامی تجهیزات شبکه، سرویس‌ها و منابع سیستم را نظارت کند و در صورت بروز هرگونه مشکل یا اختلال، اعلان‌های فوری ارسال کند. Nagios با قابلیت‌های گسترده خود، به عنوان یکی از ابزارهای اصلی نظارت بر شبکه شناخته می‌شود.

5. ManageEngine OpManager

ManageEngine OpManager یک ابزار جامع برای مدیریت و مانیتورینگ شبکه است. این ابزار قادر است تمامی دستگاه‌ها و سرویس‌های شبکه را نظارت کند و اطلاعات دقیقی از عملکرد شبکه ارائه دهد. OpManager با داشبوردهای قابل تنظیم و گزارش‌های جامع، به مدیران شبکه کمک می‌کند تا به راحتی مشکلات را شناسایی و رفع کنند.

سخن پایانی

در نظر داشته باشید که ممکن است اگر بخواهید با شبکه صرفا کار کنید و مشتری آن باشید، ممکن است که این اطلاعات هیچوقت به کار شما نیاید. اما این موضوع را مد نظر داشته باشید که هر چه اطلاعات شما درباره شبکه بیشتر باشد، امکان اینکه بتوانید با آن به درستی کار کنید هم بیشتر می شود. حال در این مقاله ما درباره ترافیک شبکه صحبت کردیم و تمرکز ما تمام و کمال روی آن بود. اما موضوع اینجاست که شبکه مفاهیم بی شمار دیگری هم دارد که هرکدام از آن ها در جایی استفاده می شوند و تعاریف و ویژگی های مختص به خودشان را دارند. ممنون که در این مقاله هم با ما همراه بودید و امیدواریم که بتوانیم در آینده با اطلاعات بیشتر در خدمت شما باشیم.